ریسک تامین مالی جمعی به عنوان وضعیتی تعریف می‌شود که در آن نتیجه یا سود واقعی یک سرمایه‌گذاری ممکن است با بازده مورد انتظار آن تفاوت داشته باشد. این در حالی است که ریسک و بازده دو مفهوم متفاوت هستند. به طور کلی، هر نوع سرمایه‌گذاری با ریسک‌های خاص خود همراه است که سرمایه‌گذار باید آن‌ها را به دقت بررسی کند و تصمیمات آگاهانه‌ای اتخاذ نماید. تامین مالی جمعی نیز از این قاعده مستثنی نبوده و دارای ریسک‌های ویژه‌ای است که ممکن است بر بازده نهایی تاثیر بگذارد. در این مقاله به بررسی ریسک‌های تامین مالی جمعی و نحوه مدیریت آن‌ها خواهیم پرداخت، پس با ما در ایده‌مگ همراه باشد.



ریسک تامین مالی جمعی چیست؟

در تامین مالی جمعی مبتنی بر سرمایه‌گذاری، اصل سرمایه محفوظ است، زیرا این نوع پروژه‌ها تحت نظارت نهادهای دارای مجوز رسمی مانند شرکت فرابورس ایران و شرکت‌های کارگزاری اجرا می‌شوند. با این حال، در صورت بروز بلایای طبیعی مانند زلزله، سیل، آتش‌سوزی یا شرایط بحرانی غیرقابل پیش‌بینی، سود مورد انتظار ممکن است کاهش یابد یا تحقق نیابد. این در حالی است که اصل سرمایه، به واسطه سازوکارهای نظارتی و حقوقی، همچنان محفوظ باقی می‌ماند. البته این نکته را باید در نظر گرفت که هر طرح، دارای ضمانت‌نامه مربوط به خود را دارد که در هر صورت اصل سرمایه محفوظ می‌گردد. این موارد ریسک کرادفاندینگ را کاهش می‌دهند و سرمایه‌گذاران با خیالت راحت می‌توانند خدمات مالی خود را انجام دهند.



معرفی ریسک‌های تامین مالی جمعی

سرمایه‌گذاری در تامین مالی جمعی با وجود فرصت‌های جذاب، به دلیل ساختار و ویژگی‌های خاص این بازار، ریسک‌های قابل‌توجه و منحصربه‌فردی دارد.



1. نقدشوندگی محدود:

اصلی‌ترین ریسکی که باید مدنظر قرار گیرد، ضعف نقدينگی در این نوع سرمایه‌گذاری است. برخلاف سهام بازارهای عمومی که می‌تواند به سرعت و در هر لحظه فروخته شود، سرمایه‌های کرادفاندینگ عمدتاً قفل‌شده و خروج سرمایه تا زمان نهای آن طول می‌انجامد. زمان طرح‌های تامین مالی جمعی متفاوت خواهند بود و بستگی به هر طرح دارد که نهایت می‌‌تواند 12 ماه باشد.



2. کمبود شفافیت و اطلاعات:

در بسیاری از طرح‌ها و پلتفرم‌های کرادفاندینگ ایران، ارائه اطلاعات ناکافی یا بیش از حد خوشبینانه درباره آینده پروژه‌ها دیده می‌شود که احتمال اشتباه در ارزیابی ریسک و سود را بالا می‌برد. دسترسی به گزارش‌های مالی معتبر و تحلیل شفاف کسب‌وکار پیش‌نیاز تصمیم‌گیری هوشمندانه است که ما در ایده‌فاند تمامی اطلاعات هر طرح را به طور واضع و شفاف به کاربران خود ارائه می‌دهیم.



3. ریسک حوادث طبیعی:

وقوع رویدادهایی مانند سیل، زلزله یا سایر بلایای طبیعی می‌تواند اجرای پروژه‌های تامین مالی جمعی را دچار مشکل کند، تاخیر یا توقف در روند پیشرفت را به همراه داشته باشد و در نهایت سود پیش‌بینی‌شده سرمایه‌گذاران را کاهش دهد. همچنین، نبود بیمه یا پوشش کافی در مواجهه با چنین ریسک‌هایی، احتمال زیان زیادی به پروژه بزند اما همچنان اصل سرمایه محفوظ می‌گردد.



انواع ریسک‌های سرمایه‌گذاری

ریسک‌ها به دو گروه اصلی تقسیم می‌شوند: ریسک‌های غیر سیستماتیک و ریسک‌های سیستماتیک. هر یک از این دسته‌ها ویژگی‌های منحصر به فردی دارند و برای مدیریت هرکدام از آن‌ها روش‌های مختلفی وجود دارد که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت:



1- ریسک‌های غیرسیستماتیک

ریسک‌های غیرسیستماتیک، به عوامل درونی و مشکلات خاص هر شرکت مانند ضعف مدیریتی، رقابت ناکافی یا اعتصاب کارگری اشاره دارد که مستقیماً بر ارزش سهام آن شرکت تأثیر می‌گذارد. این ریسک‌ها با تنوع‌بخشی هوشمندانه و سرمایه‌گذاری در صنایع و شرکت‌های مختلف قابل کاهش است. همچنین افزودن دارایی‌های کم‌ریسک به پرتفوی نقش مؤثری در کنترل و مهار این نوع ریسک‌ها ایفا می‌کند.



2- ریسک‌های سیستماتیک

ریسک‌های سیستماتیک که به عنوان ریسک‌های غیرقابل اجتناب نیز شناخته می‌شوند، از عواملی ناشی می‌شوند که خارج از توانایی سرمایه‌گذاران برای کنترل هستند و نمی‌توان از وقوع آن‌ها جلوگیری کرد. این دسته از ریسک‌ها شامل تغییرات نرخ تورم، سیاست‌های اقتصادی کلان و وضعیت سیاسی می‌باشند. این عوامل می‌توانند بر تمامی شرکت‌ها تاثیر بگذارند و هیچ راهکار خاصی برای کاهش آن‌ها وجود ندارد. برای نمونه، تغییرات در سیاست‌های اقتصادی کلان یا نوسانات در نرخ ارز و تورم می‌توانند به طور مستقیم بر درآمد، هزینه‌ها و سودآوری شرکت‌ها اثر گذاشته و به تبع آن، ارزش سهام آن‌ها را دستخوش تغییر نمایند.



نقش سکوی ایده‌فاند در مدیریت ریسک سرمایه‌گذاری

سکوی ایده‌فاند به عنوان یک واسطه مهم در فرآیند تامین مالی خرد، تمامی مسائل مربوط به طرح‌ها را به دقت بررسی می‌کند که این فرآیند شامل ارزیابی دقیق پروژه‌ها توسط کارشناسان متخصص در این زمینه است. کارشناسان با بررسی جزئیات پروژه، از جمله مدل کسب‌وکار، بازار هدف، و پتانسیل رشد و تمامی موارد به بازدهی آن در بازار حاضر اطمینان حاصل می‌کنند که پروژه از لحاظ اقتصادی و عملیاتی قابلیت موفقیت را دارد. این ارزیابی‌ها به شفاف‌سازی نقاط قوت و ضعف طرح کمک می‌کند و ریسک‌های احتمالی را شناسایی می‌کند. پس از انجام این بررسی‌ها و اطمینان از صلاحیت پروژه، طرح‌ها به مرحله سرمایه‌گذاری وارد می‌شوند.

این فرآیند به سرمایه‌گذاران اطمینان می‌دهد که تنها پروژه‌های معتبر و با پتانسیل بالا برای جذب سرمایه معرفی می‌شوند. به این ترتیب، تامین مالی جمعی ایده‌فاند با استفاده از تخصص کارشناسان خود، به عنوان یک واسطه مطمئاً، ریسک‌های مرتبط با تامین مالی جمعی را کاهش می‌دهد و به موفقیت پروژه‌ها کمک می‌کند.