فرابورس ایران یکی از بازارهای مالی و سرمایه‌گذاری در کشور است که نقش بسیار مهمی در گسترش و تسهیل معاملات مالی و اقتصادی ایفا می‌کند. این بازار به‌عنوان یک رقیب برای بورس اوراق بهادار تهران شناخته می‌شود و هدف آن تسهیل دسترسی به بازارهای مالی برای شرکت‌های کوچک‌تر و نوپا است. در این مقاله، به بررسی ویژگی‌ها و عملکرد فرابورس ایران خواهیم پرداخت.
تاریخچه فرابورس ایران
فرابورس ایران در سال ۱۳۸۷ با هدف ایجاد بازاری کارآمد، منصفانه و شفاف برای شرکت‌هایی که شرایط پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران را ندارند، تأسیس شد، سپس یک سال بعد در مهر ماه سال ۱۳۸۸ به صورت رسمی فعالیت خود را شروع کرد. این بازار با ارائه شرایط ساده‌تر برای پذیرش و معاملات، به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا از طریق بازار سرمایه تامین مالی کنند. فرابورس ایران با هدف ایجاد بازاری کارآمد، منصفانه و شفاف، تمهیدات و بسترسازی لازم را در زمینه انتشار سریع و عادلانه اطلاعات با همکاری سازمان بورس و اوراق بهادار انجام داده تا صاحبان سرمایه با آگاهی و شناخت بیشتر در خصوص انواع اوراق بهادار، درجات ریسک و سایر شاخصه‌های مهم، به سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار پذیرفته‌شده در این بازار اقدام کنند.
اهمیت شرکت فرابورس
با توجه به محدودیت‌ها و الزامات پیچیده‌ای که برای ورود به بورس وجود دارد، بسیاری از شرکت‌ها قادر به عرضه سهام خود در این بازار نیستند. به همین دلیل، فرابورس به‌عنوان یک بازار جایگزین ایجاد شده است تا شرکت‌هایی که شرایط لازم برای پذیرش در بورس را ندارند، بتوانند سهام خود را عرضه کنند. این بازار فرصتی را فراهم می‌آورد تا شرکت‌ها با رعایت حداقل استانداردها بتوانند از مزایای آن بهره‌مند شوند، در حالی که همچنان تحت نظارت دقیق سازمان بورس و اوراق بهادار قرار دارند.
ساعت معامله در بازار فرابورس
در بازار فرابورس ایران، ساعات معاملاتی به دو بخش پیش‌گشایش و معاملات پیوسته تقسیم می‌شود. بخش پیش‌گشایش که از ساعت ۸:۴۵ تا ۹:۰۰ است، فرصتی برای ثبت سفارش‌های خرید و فروش فراهم می‌کند، اما معاملات در این بازه زمانی انجام نمی‌شود. پس از آن، معاملات پیوسته از ساعت ۹:۰۰ تا ۱۲:۳۰ آغاز می‌شود، جایی که خرید و فروش‌ها بر اساس عرضه و تقاضا و به‌طور پیوسته انجام می‌گیرد. این بازه زمانی، بخش اصلی معاملات فرابورس است که در آن، افراد قادر به خرید و فروش واقعی سهام می‌باشند.
منظور از شاخص فرابورس چیست؟
شاخص فرابورس ایران ابزاری است که برای ارزیابی و نمایش وضعیت کلی بازار فرابورس استفاده می‌شود. این شاخص تغییرات متوسط قیمت سهام شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس را نشان می‌دهد و به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا روند حرکت کلی بازار را تحلیل و پیش‌بینی کنند. به‌این‌ترتیب، شاخص فرابورس به‌عنوان معیاری برای سنجش عملکرد بازار، اطلاعات مهمی را برای تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری فراهم می‌آورد.
رابطه تامین مالی جمعی با شرکت فرابورس ایران
تامین مالی جمعی (کرادفاندینگ) در ایران به‌طور رسمی تحت نظارت و مجوز شرکت فرابورس ایران قرار دارد. بدان معناست که هر پلتفرمی که قصد جذب سرمایه از عموم مردم را دارد، باید مجوز رسمی از فرابورس ایران دریافت کند و مورد تایید این شرکت قرار بگیرد. فرابورس ایران با بررسی و نظارت دقیق بر این پروژه‌ها، اطمینان می‌دهد که تمامی مراحل تامین مالی جمعی به‌صورت قانونی، شفاف و با رعایت استانداردهای مالی انجام می‌شود. نماد اعتماد فرابورس ایران به‌عنوان یک گواهینامه معتبر، به پروژه‌های کرادفاندینگ اعتبار می‌دهد و آن‌ها را برای جذب سرمایه‌گذاران خرد آماده می‌کند. این فرآیند نظارتی برای محافظت از حقوق سرمایه‌گذاران و تضمین شفافیت اطلاعات پروژه‌ها ضروری است، به‌ویژه برای جلب اعتماد عمومی و ایجاد بستری امن برای سرمایه‌گذاری می‌باشد.
مزایای ثبت شرکت در بازار فرابورس
ثبت شرکت‌ها در بازار فرابورس ایران مزایای متعددی را برای آن‌ها به همراه دارد که می‌تواند به رشد و توسعه کسب‌وکارها کمک کند. بر اساس منابع معتبر ایرانی، این مزایا عبارتند از:
1. تامین مالی آسان و ارزان:
شرکت‌های پذیرفته‌شده در فرابورس می‌توانند از طریق انتشار سهام و اوراق بهادار، منابع مالی مورد نیاز خود را تامین کنند. این روش تامین مالی معمولاً ارزان‌تر از سایر روش‌ها مانند استقراض از بانک‌ها است و ریسک کمتری برای شرکت به همراه دارد.
2. معافیت‌های مالیاتی:
شرکت‌های پذیرفته‌شده در فرابورس از معافیت مالیاتی برخوردار هستند. به‌طور خاص، در صورتی که در پایان دوره مالی حداقل ۲۰ درصد سهام شناور آزاد داشته باشند، میزان بخشودگی مالیاتی به ۱۰ درصد افزایش می‌یابد.
3. افزایش اعتبار و شفافیت:
پذیرش در فرابورس موجب افزایش اعتبار شرکت در بازار می‌شود. همچنین، شرکت‌ها ملزم به ارائه اطلاعات مالی و عملکردی خود در سامانه کدال هستند که این امر موجب افزایش شفافیت و اعتماد سرمایه‌گذاران می‌شود.
4. نقدشوندگی سهام:
فرابورس بستری را فراهم می‌آورد که در آن سهام شرکت‌ها به‌راحتی قابل خرید و فروش است. این امر موجب افزایش نقدشوندگی سهام و جذب سرمایه‌گذاران بیشتر می‌شود.
5. امکان وثیقه‌گذاری سهام:
سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در فرابورس می‌تواند به‌عنوان وثیقه برای دریافت تسهیلات از بانک‌ها مورد استفاده قرار گیرد. این ویژگی به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا از منابع مالی بیشتری بهره‌مند شوند.
نتیجه‌گیری
فرابورس ایران بستری مناسب برای سرمایه‌گذاری در شرکت‌های کوچک‌تر و نوپا فراهم می‌آورد. این بازار با ویژگی‌هایی چون شفافیت، نظارت دقیق، و دسترسی آسان به بازار سرمایه، می‌تواند گزینه‌ای مناسب برای سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر باشد. اگرچه بازار فرابورس ایران برخی معایب نیز دارد، اما همچنان می‌تواند به‌عنوان یکی از ابزارهای جذاب برای تامین مالی شرکت‌ها و جذب سرمایه‌های جدید مطرح باشد.
