طلا و سکه همواره بهعنوان سرمایهگذاریهای امن در اقتصاد ایران شناخته میشوند و در سالهای اخیر با جهش شدید قیمت مواجه شدهاند. با وجود جذابیت حفظ ارزش دارایی از طریق این فلزات گرانبها، سرمایهگذاران باید از هزینههای پشت پرده آنها نیز آگاه باشند. در ادامه بیشتر به این موضوع میپردازیم تا دیدگاه کاملی به این موضوع داشته باشید.
هزینههای پشت کرده طلا و سکه
هر نوع روش سرمایهگذاری، سکسری هزینههای را به دنبال خواهند داشت که در این موضوع میتواند هزینههایی مانند اجرت ساخت، کارمزد معاملات و هزینههای نگهداری میتوانند سود نهایی سرمایهگذاری در طلا و سکه را تحت تاثیر قرار دهند و در شرایط تورمی و بیثباتی اقتصادی کنونی ایران اهمیت دوچندان پیدا کردهاند.
بخش اصلی اجرت و کارمزد در طلا و سکه
یکی از مهمترین هزینههای پنهان در سرمایهگذاری روی طلا، اجرت ساخت و کارمزد فروش است. هنگام خرید طلای نو (زیورآلات)، علاوه بر قیمت خالص طلا، مبلغی بابت اجرت ساخت، سود فروشنده و مالیات بر ارزش افزوده از خریدار دریافت میشود. این هزینهها در واقع بخشی از قیمت خرید هستند که هنگام فروش دوباره طلا بازپس گرفته نمیشوند. در مورد سکه طلا وضعیت اندکی متفاوت است. سکههای طلا اجرت ساخت ندارند، اما در زمان خرید و فروش با کارمزد معاملات و اختلاف قیمت خرید و فروش مواجه میشوند که نوعی هزینه پنهان است. هنگامی که قصد فروش سکه طلا را دارید، معمولا انتظار دارید معادل قیمت روز سکه پول دریافت کنید؛ اما در عمل بین ۱٪ تا ۸٪ کمتر از قیمت روز را خواهید گرفت.
هزینههای نگهداری و ریسکهای ذخیره طلا
نگهداری فیزیکی طلا و سکه خود میتواند منشاء هزینهها و دردسرهای پنهان دیگری باشد. اگر مقدار قابل توجهی طلا یا سکه در اختیار دارید، امنیت نگهداری آن یک دغدغه مهم است. بسیاری از افراد برای حفظ امنیت، طلا و سکههای خود را در گاوصندوق منزل یا صندوق امانات بانکی نگهداری میکنند. استفاده از صندوق امانات بانک هرچند امنیت بالایی دارد، اما هزینه اجاره سالانه قابل توجهی نیز به همراه خواهد داشت. البته صندوق سرمایهگذاری میتواند گزینه بهتری برای این موضوع باشد. علاوه بر هزینههای مادی، نگهداری طولانیمدت طلا و سکه با چالشهایی همراه است. این داراییها درآمد منفعل ایجاد نمیکنند؛ یعنی برخلاف سرمایهگذاریهایی مثل سپرده بانکی یا تامین مالی جمعی که ممکن است سود دورهای بدهند، طلای فیزیکی صرفا یک دارایی راکد است که امید کسب سود از آن تنها در گرو افزایش قیمت آن در بازار است.
تاثیر تورم و بیثباتی اقتصادی بر قیمت طلا و سکه
یکی از دلایل اصلی گرایش بالا به طلا و سکه در سالهای اخیر، تورم فزاینده و بیثباتی اقتصادی در کشور بوده است. تجربه سالهای گذشته نشان میدهد هنگامی که نرخ تورم به سرعت افزایش مییابد و ارزش پول ملی کاهش پیدا میکند، مردم برای حفظ قدرت خرید خود به داراییهای امنی چون طلا هجوم میآورند. به گفته نایبرئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران، در شرایط جهش تورم طبیعی است که طلا امنترین گزینه در ذهن مردم تلقی شود. طی ۲ تا ۳ سال اخیر قیمت طلا نزدیک به ۲ تا ۳ برابر افزایش داشته است و همین امر طلا را بیش از پیش به عنوان ابزار حفظ ارزش پول مطرح کرده است. در حالی این قمیتها به صورت یک حباب است که یک هزینه پنهان دیگر میباشد، چرا که ممکن است در دورههای بعدی با تثبیت شرایط، حباب تخلیه شود و قیمتها اندکی افت کنند.
سرمایهگذاری آنلاین و نقش تامین مالی جمعی در تنوعبخشی
با گسترش فناوری و بازارهای مالی، سرمایهگذاری آنلاین به یکی از مسیرهای اصلی برای سرمایهگذاران تبدیل شده است. اکنون افراد میتوانند به صورت آنلاین در ابزارهای مختلفی سرمایهگذاری کنند؛ از گواهی سپرده طلا در بورس کالا (که معادل دیجیتال سکه طلا است) گرفته تا صندوقهای سرمایهگذاری طلا و حتی ارزهای دیجیتال. یکی از روشهای نوین که طی سالهای اخیر در ایران رشد کرده، تامین مالی جمعی یا کرادفاندینگ است. در تامین مالی جمعی، سرمایهگذاران خرد میتوانند از طریق یک پلتفرم آنلاین همچون ایدهفاند، با مبالغ کوچک در طرحها و کسبوکارهای بزرگتر مشارکت کنند و در سود آنها سهیم شوند. سرمایهگذاری از طریق کرادفاندینگ جنبههای متفاوتی نسبت به خرید طلا و سکه دارد. در این روش، پول شما صرف توسعه یک کسبوکار یا اجرای یک پروژه میشود و در این راستا سود پیشبینی شده به شما تعلق میگیرد.
جمعبندی
در نهایت، طلا و سکه به عنوان داراییهای فیزیکی و سنتی، مزایا و معایب خود را دارند. از یک سو، امنیت روانی، نقدشوندگی بالا و حفظ ارزش در برابر تورم از ویژگیهای برجسته طلا و سکه است که آنها را به پناهگاه امن سرمایه در روزهای سخت اقتصادی تبدیل کرده است. از سوی دیگر، هزینههای پشت پرده شامل اجرت ساخت، کارمزد خرید و فروش، هزینه نگهداری و ریسکهای همراه، میتواند بخشی از عایدی سرمایهگذاری در این فلزات گرانبها را خنثی کند. در کنار آن، میتوانید نگاهی نیز به گزینههای سرمایهگذاری آنلاین جدید مانند تامین مالی جمعی داشته باشید که امکان مشارکت در طرحهای پربازده را با مبالغ کم فراهم کردهاند.
