در دنیای پرشتاب کنونی، حفظ و افزایش ارزش پول از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به همین دلیل، سرمایه گذاری به عنوان یکی از راهکارهای مؤثر برای دستیابی به این هدف، همواره مورد توجه افراد با سطح درآمد متفاوت قرار گرفته است. ایران به عنوان کشوری با شرایط اقتصادی متنوع، فرصت‌های شغلی بسیاری برای سرمایه گذاری دارد که انتخاب بهترین روش سرمایه‌گذاری فرآیندی پیچیده است و به عوامل مختلفی نظیر مقدار سرمایه، تمایل به پذیرش ریسک، افق زمانی سرمایه‌گذاری و اهداف مالی افراد وابسته است. در این مسیر سرمایه گذاری از طریق تامین مالی جمعی انقلابی در نحوه تأمین مالی کسب‌وکارها، پروژه‌ها و ایده‌ها با استفاده از مشارکت‌های جمعی، اغلب از طریق پلتفرم‌های آنلاین، ایجاد کرده است. چه برای راه اندازی یک محصول جدید و یا اینکه برای یک تلاش خلاقانه، تأمین مالی جمعی به عنوان یک ابزار قدرتمند ظاهر شده است که امور مالی را دموکراتیک و نوآوری را تقویت می‌کند. این مقاله به بررسی تامین مالی جمعی چیست و روش کار آن می‌پردازد.
تامین مالی جمعی یا Crowdfunding
تأمین مالی جمعی، که معادل آن Crowdfunding است و در برخی منابع به عنوان سرمایه گذاری جمعی نیز شناخته می‌شود، به فرآیند جمع‌آوری وجوه نقدی برای یک کسب‌وکار یا مؤسسه به منظور شروع پروژه اشاره دارد. نام “کراد فاندینگ” از ترکیب دو واژه Crowd به معنای جمع و Funding به معنای تأمین مالی تشکیل شده است. این اصطلاح به خوبی نشان می‌دهد که سرمایه مورد نیاز در این روش از تعداد زیادی سرمایه گذار جمع‌آوری می‌شود و در مقابل، آن‌ها می‌توانند سود نقدی، سهام یا دیگر پاداش‌ها را دریافت کنند. شایان ذکر است که تأمین مالی جمعی محدود به فعالیت‌های اقتصادی نیست و می‌تواند شامل پروژه‌های نیکوکارانه و خیرخواهانه نیز باشد. بنابراین، علاوه بر کسب‌وکارهای کوچک و متوسط، استارتاپ‌ها و پروژه‌های تحقیقاتی، حوزه‌های مختلف از جمله تکنولوژی، فناوری مالی، اینترنت اشیاء IOT، سخت‌افزار، بازی و سرگرمی و غیره را نیز قادرند از طریق پلتفرم‌های تأمین مالی جمعی که مجوزهای لازم را از سازمان بورس دارند، منابع مالی لازم را جذب کنند. به زبان ساده، تامین مالی جمعی برعکس روش‌های تامین مالی سنتی است، که در آن تعداد افرادی محدود می‌توانستن سرمایه گذاری در انواع استارتاپ را داشته باشند و باوجود کرادفاندینگ این زمینه برای همه کاربران فراهم شده است. یکی از سکوهای فعال در این حوزه، ایده‌فاند می‌باشد که با داشتن پلتفرم امن می تواند به سرمایه گذاران و متقاضیان سرمایه کمک کند.
تاریخچه ظهور کرادفاندینگ
ظهور و توسعه سازمان یافته سرمایه گذاری جمعی به عنوان یک روش تأمین مالی، به بحران مالی جهانی در سال ۲۰۰۸ برمی‌گردد. به دلیل کاهش تمایل بانک‌ها به ارائه وام، کارآفرینان به دنبال روش‌های جدیدی برای جذب سرمایه رفتند. چالش‌هایی که صنعتگران، کارآفرینان و سرمایه‌گذاران خرد در فرآیند جمع‌آوری سرمایه با آن مواجه بودند، باعث شد که سرمایه‌گذاری سنتی که معمولاً از طرف دوستان و خانواده انجام می‌شد، به شکل سرمایه‌گذاری جمعی گسترش یابد. در کشور ما نیز این مفهوم با استقبال مواجه شد و در سال 1397، شورای عالی بورس و اوراق بهادار دستورالعمل مربوط به تأمین مالی جمعی را تصویب کرد. علاوه بر این، در سال 1398، با پیشنهاد شرکت فرابورس ایران، دستورالعمل اجرایی مربوط به انتقال گواهی شراکت در تأمین مالی جمعی نیز به تصویب هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار رسید.
دلیل انتخاب تامین مالی جمعی
تأمین مالی پروژه‌ها و گسترش کسب‌وکار یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی است که صاحبان شرکت‌ها، اعم از بزرگ و کوچک، با آن مواجه هستند. در گذشته، امکان تأمین مالی تنها مختص شرکت‌ها و مؤسسات بزرگ بود و کسب‌وکارهای کوچک و متوسط (SME) اغلب مجبور بودند فقط از طریق وام‌های بانکی یا جذب سرمایه‌گذاران جدید اقدام کنند که این روند معمولاً با دشواری‌های بسیاری همراه بود. خوشبختانه با ظهور مدل تأمین مالی جمعی، تحولی قابل توجه در این زمینه ایجاد شده است و اکنون این امکان فراهم شده که بنگاه‌های اقتصادی کوچک و حتی استارتاپ‌ها در زمان کوتاهی به تأمین مالی مورد نیاز خود دست یابند. این موضوع هم برای افراد حقوقی و حقیقی بسیار ارزشمند می‌باشد که پلتفرم ایده تمامی امکانات مربوط به هر کدام از قسمت‌های سرمایه گذار و سرمایه پذیر را ارائه می‌کند.
تاثیر تامین مالی جمعی بر اقتصاد کشور
کرادفاندینگ می‌تواند با دموکراتیزه نمودن سرمایه گذاری، تقویت کارآفرینان و تحریک نوآوری بر اقتصاد یک کشور تأثیر قابل توجهی بگذارد. سرمایه گذاری جمعی با ایجاد یک مکان مناسب برای استارت‌آپ‌ها و کسب‌وکارهای کوچک برای جمع‌آوری سرمایه بدون اتکا به موسسات مالی سنتی، فراگیری اقتصادی را به‌ویژه در میان گروه‌ها و مناطق محروم ارتقا می‌دهد. همانطور که کارآفرینان محصولات و خدمات جدید را از طریق این مدل تامین مالی به بازار می آورند که در نهایت موجب ایجاد شغل‌های جدید می‌شود و به رشد تولید ناخالص داخلی کمک می‌کنند. علاوه بر این، تامین مالی جمعی با هدایت وجوه به پروژه های محلی، جوامع را توانمند می‌کند که می‌تواند توسعه و زیرساخت‌های منطقه ای را تقویت کند و به افراد این فرصت را می‌دهد تا در استارت‌آپ‌های امیدوارکننده سرمایه‌گذاری کنند. تمامی این فرصت‌ها در سکوی تامین مالی جمعی ایده‌فاند ارائه شده تا سرمایه پذیر بتواند به راحتی سرمایه لازم برای رونق کسب و کار خود را پیدا کند.
